Góð tíðindi.....

..........en gerum okkur grein fyrir afleiðingunum.

 Í samfélagi þar sem stærsti/stór hluti þjóðarinnar vinnur við verslun og þjónustu og afleidd störf, þá má gera ráð fyrir verulegum samdrætti í störfum þar. Sú fækkun starfa, til viðbótar við nánast útþurrkun starfa í mannvirkjagerð á höfuðborgarsvæðinu, þá verður ástandið ekki sérlega kræsilegt á næstu mánuðum. Það er alveg óhætt að fara að huga að atvinnuleysistölunum sem voru í Finnlandi eftir þeirra bankahrun og hætta draumórum (lygum) um eitthvað annað. Stýrivextir upp á 18% eru svo augljóslega viljandi aðgerð ákveðinna aðila til að gera ástandið enn verra.

 Verði svo hinni geðbiluðu tilraun, að setja krónuna á flot, hrint í framkvæmd erum við að tala um allsherjar þjóðargjaldþrot, ásamt persónulegu gjaldþroti meira en helmings einstaklinga innan hagkerfisins. (íslendingar eru auðvitað allir 300.000 gjaldþrota "globalt")

Þar sem enginn opinber aðili hefur séð hjá sér þörf til að upplýsa landsmenn um staðreyndir hef ég eins og ótal aðrir verið að reyna að finna mér upplýsingar sjálfur. Ég set hér inn töflu sem ég tók af vef Hagstofu Íslands og bætti svo við sjálfur "líklegri þróun" og "töpuðum störfum". Það geri ég meira að gamni mínu( þó ekki sé hér um neitt gamanmál að ræða) og vil taka fram að þetta eru aðeins hugleiðingar mínar.

Hver sem er getur nálgast svona tölulegar staðreyndir á vef Hagstofu Íslands og hvet ég alla til að afla sér þar upplýsinga eins og hægt er. Reikni svo hver fyrir sig.

Hvert gæti atvinnuleysið orðið?
					Samtals
		Starfandi		Líkleg	töpuð
		2006	2007	þróun %	störf
Landið alls	Alls	169600	177300
Höfuðborgarsvæði	Alls	110200	116900
	Landbúnaður og fiskveiðar alls	1800	2000
	Landbúnaður (A)	700	800
	Fiskveiðar (B)	1100	1200
	Framleiðslustarfsemi alls	20800	21500
	Fiskiðnaður (DA 1520)	500	400
	Annar iðnaður (D án DA 1520)	10500	10600	-5%
	Veitur (E)	900	1100
	Mannvirkjagerð (F)	9000	9400	-80%	-7520
	Þjónustustarfsemi alls	87600	93300
	Verslun og viðgerðarþjónusta (G)	17900	18300	-25%	-4575
	Hótel- og veitingahúsarekstur (H)	4200	4600	-5%	-230
	Samgöngur og flutningar (I)	8900	8300	-10%	-830
	Fjármálaþjónusta og tryggingar (J)	5600	7100	-40%	-2840
	Fasteignaviðsk. og ýmis þjón. (K)	12000	14000	-10%	-1400
	Opinber stjórnsýsla (L)	5700	6000	5%	300
	Fræðslustarfsemi (M)	8000	8700	5%	435
	Heilbrigðis- og félagsþjónusta (N)	17100	16800	2%	336
	Önnur samfélagsleg þjónusta,	8100	9500
					-16324
Heildar atvinnuleysi á Höfuðborgarsvæðinu		-14,0%
Heildar atvinnuleysi á Landinu		-9,2%

 Það er kominn tími til að þjóðin fari að gera sér grein fyrir staðreyndum. Þó ég sé svartsýnn(raunhæfur) þá er að verða nokkuð ljóst að Þjóðhagsspá mín um 10 - 20.000 atvinnulausir + 10 - 20.000(íslendingar) sem flytja úr landi og helmingur þjóðarinnar gjaldþrota (í íslensku hagkerfi) er verulega raunhæfari en sú glansmynd sem íslensk stjórnvöld eru að reyna að telja þjóðinni trú um.

 Framhald stjórnvalda á sömu braut, okur vextir, sjúkleg trú á íslenska krónu, og, sennilega það sem verst er, gríðarleg valdabarátta innan Sjálfstæðisflokks, mun leiða til endanlegrar glötunar þjóðarinnar.

Vonandi að við förum bráðum að losna við eitthvað af þessum dragbítum samfélagsins.

Mesti afgangur á vöruskiptum frá því mælingar hófust

Enn eitt glapræðið....

....frá gjörsamlega veruleikafirrtum stjórnvöldum.

Sú tilraun stjórnvalda sem líklega er nú í uppsiglingu að setja íslensku krónuna á flot og freista þess að koma af stað viðskiptum með hana á frjálsum markaði, er sennilega sú brjálæðislegasta sem upp hefur komið lengi. Er þó af nógu að taka.

Miðað við vaxtahækkun Seðlabankans og yfirlýsingar stjórnarliða undanfarið er ekki annað að sjá en til standi að gera slíka tilraun. Meira að segja hafa ráðamenn sett fram setningar eins og að "endurreisa trú " og "skapa traust" á íslenska krónu. Þrátt fyrir allar augljósar staðreyndir og niðurstöðu fyrri slíkra tilrauna ( samanber tilvitnun Lilju Mósesdóttur hagfræðings í örlög S- Kóreu) virðist firringin og staðreyndablindnin vera slík að engu viti verði komið fyrir Ríkisstjórn Íslands. Enda kannski ekki við slíku að búast eftir það sem sést hefur til þeirra síðustu vikur.

Til að trúa því að nokkurtímann framar verði hægt að fá nokkurn íbúa þessarar jarðarkúlu til að treysta íslenskri krónu, þarf fólk einfaldlega að vera algjörlega galið. Slík tilraun mun setja á hausinn þann hluta þjóðarinnar sem ekki varð gjaldþrota við vaxtahækkun Seðlabankans nýlega.

S-Kórea er iðnríki með miljónir íbúa, sem þar að auki átti í verulega minni hremmingum, en við í dag, ef miðað er við landsframleiðslu þjóðanna. Þegar þessi flottilraun var gerð þar féll gjaldmiðill þeirra strax um 49%. Hvaða viti borinn maður trúir því að það sama gerist ekki með íslensku krónuna, þegar ástandið í samfélaginu er þannig að fólk bíður í startblokkunum eftir að geta skipt krónum sínum í verðmæti. Sú staðreynd að gjaldeyrir er einfaldlega ekki til í landinu er einna ástæðan sem stoppar fólk af.

Ef menn, af pólitískum rétttrúnaði, geta ekki viðurkennt að leita þarf strax undir verndarvæng EVRU og þar með Seðlabanka Evrópu og freista þess að tengja krónuræfilinn þar fastan, þar til hægt verður að taka upp gjaldmiðil sem er einhvers virði, þá er nú að verða óhætt að endurhugsa hugtakið landráð.

Ekki svo mikið sem eitt sent verður til umráða á íslandi næstu árin, umfram þann gjaldeyri sem íslensk þjóð fær fyrir vörusölu sína erlendis. Þá staðreynd er bara best að viðurkenna strax og sætta sig við gjaldeyrisskömmtun í 1970 stíl, eins og verið hefur síðustu vikur.

Tími staðreynda hlýtur að fara að renna upp og þar með tími draumóra að líða undir lok.

Vonum það allavega, þjóðarinnar vegna.

Brunaútsala á erlendum eigum.

Nú er farin af stað brunaútsala á erlendum eigum allra íslenskra fjármála og eignarhaldsfélaga. Í því árstandi sem nú ríkir á fjármálamörkuðum heimsins er ekki við því að búast að mikið fáist upp í 100% lánin sem tekin voru til að kaupa dótið.

Það liggur í augum uppi að viðskipti hefjast aldrei aftur með hlutabréf þeirra fyrirtækja sem stöðvuð voru á mánudagsmorgun. Menn geta svo sem prófað, ef þeir vilja sjá félag hverfa á einum degi.

FME og fjármálaráðuneytið ætti að sjálfsögðu að yfirtaka öll þessi félög strax ásamt Samson og nýta greiðslustöðvunartímann vel til að selja eignirnar með örlítið meiri yfirvegun en ráðrúm  fæst til nú. Einnig eru til heimildir til að framlengja greiðslustöðvun.

Ef allir útrásargæjarnir eru nú á þönum við að selja allar seljanlegar eigur sínar er hætt við að öngþveiti skapist. Kaupendurnir bíða varla í það löngum röðum að búast megi við umframeftirspurn.

Exista tapaði 1,4 milljörðum evra á Sampo-sölunni

Bankabókin með hæstu vextina, Ísland.

Já, nú eru allir að taka út peningana sína af bankabókinni "Ísland" og ansi fáir að leggja inn á sama tíma. Því fer sem fer.

 Og það sem er mesta hættan fyrir okkur íslendinga er að enskir séu að gera það sama, nú á þessum mínútum. Þ.e hvort viðskiptavinir íslensku bankanna í UK séu farnir að forða innistæðum sinum úr bönkunum. Þá getur ekkert bjargað (framlengt) lífi bankanna.

Síðastliðinn vetur talaði ég um hér á þessari bloggsíðu minni að ég vildi moka þessum innistæðum út úr landinu strax og hætta að hafa vexti sem aðal útflutningsvöru þjóðarinnar, þó Euro færi við það í 160 krónur. En hún er komin þangað nú þegar.

Hvar endar hún þegar þessir 277 milljarðar fara líka.

Krónubréf að nafnvirði 29 milljarðar á gjalddaga í dag

En hvernig er það...

er ríkið orðið ábyrgt fyrir öllum skuldbindingum Glitnis sem 75% eigandi.

Er einhver með það á hreinu.

Og ég er með frábæra samsæriskenningu til viðbótar öllum hinum!

Nú fara Jón Ásgeir, Mái og félagar á stúfana, alveg brjálaðir, og finna erlendan banka til að kaupa 75%in á aðeins hærra gengi en Dabbi ætlar. Þannig geta þeir náð sér niður á Dabba og þeim sem hann ætlar að afhenda Glitni.

En hvar ætli finnist banki sem á 86 milljarða?

Lykilatriði frjálshyggjustjórnunar.

Uppá síðkastið, meðan hrunadans frjálshyggju-stjórnkerfis vesturlanda heldur sínu striki, hef ég reynt að leiða hugann í heimspekilegar vangaveltur um hvernig stjórnkerfi þrífast og hverju þeir sem þar ráða, beita til að halda andliti gagnvart borgurunum, og þar með til að halda völdum.

 Öll könnumst við við upphaf og endi ýmissa stjórnkerfa síðustu alda, t.d kommúnisma Austur Evrópu, eða  Þriðja ríkis Hitlers, og vitum að þar var ýmsum ófögrum meðulum beitt til að koma böndum á almúgann. Í stjórnkerfi samfélags þurfa jú að vera tiltæk ráð til að  fá almenning til að sætta sig við ástandið.

Eftir að hafa fylgst náið með aðferðum valdhafa (auðvaldshafa) vesturlanda, síðustu mánuði hef ég áttað mig á því hvernig einn þáttur virðist vera sameiginlegur öllum stjórnkerfum, en það er lygin og fegrunin.

Lygin og fegrunin virðast vera svo nauðsynleg öllum valdhöfum að ekkert stjórnkerfi, land , lndsvæði virðist geta komist af án svona vinnubragða, og þá allra síst þegar kreppir að hugmyndafræðinni sem viðkomandi hefur boðað.

Það er í raun talsvert broslegt þegar maður hugsar út í hve lífsnauðsynleg lygin og fegrunin er þeim Geir H Haarde, Róbert Mugabe eða Kim Il Sung , og svo auðvitað óteljandi öðrum valdhöfum vítt um heim.

 En höldum okkur heima við og rifjum upp nokkur atriði.

Sennilega hefur engin lengur tölu á þeim skiptum sem forsætisráðherra íslensku þjóðarinnar hefur komið fram í fjölmiðlum og tilkynnt okkur almúganum að hér sé allt í góðu og þessar smávægilegu þrengingar sem nú ganga yfir verði úr sögunni á næstu mánuðum. Síðast í gær tjáði þessi ábyrgðarfulli rólyndismaður okkur að gjaldþrot Leman Brothers og AIG kæmi ekki til með að hafa nokkur áhrif hér á landi. Allir fréttamenn hlustuðu andaktugir á eintalið og ekki virtist nokkur þeirra láta hvarfla að sér að benda manninum á að allt síðastliðið vor talaði hann um að þessum þrengingum linnti í haust og allt færi i samt lag og áður.  Nú er haustið komið og öllum þrengingunum á að linna í síðasta lagi í byrjun næsta árs, þegar áhrifanna af þessum vandamálum erlendis hættir að gæta.

Utanríkisráðherrann okkar staldraði augnablik við um daginn og gaf sér tíma til að fara í viðtal hjá Viðskiptablaðinu. Ekki vantaði fyrirögnina. "Hér er engin kreppa". Í löngu viðtali var tíundað hve stutt væri í að allt kæmist hér í samt lag og engin þyrfti að hafa áhyggjur af nokkrum hlut.

Allir leggjast á eitt. Þ.e.a.s þeir sem hagsmuna hafa að gæta. "Valdhafarnir" í víðum skilningi. Í Viðskiptablaðinu var viðtal nýlega við forstjóra steypustöðvar. Steypustöð þessi er nýlega endurreist flak , gjaldþrota samsteypu sem einn viðskiptabankanna hirti á meðan skuldir þrotabúsins lentu á byrgjum og jafnvel viðskiptavinum. Allt var í lukkunnar hjá manninum. Að vísu áttu þeir nýbyggðar íbúðir til næsta 18 mánaða en þar sem húsnæðismarkaðurinn er nú rétt í þann mund að rúlla af stað aftur, þá er það ekkert til að tala um. Framundan bara eintóm hamingja.

 Og fjölmiðlarnir, úff. Enn er lapið upp úr sama rugludallaliðinu sem ekki hefur undan að éta ofan í sig fyrri þvælu. Greiningadeildirnar, bankastjórinn sem í janúar tjáði okkur það álit sitt að hlutabréf myndu hækka um 20% á árinu, forstjóri steypustöðvarinnar sem ekki einu sinni virðist gera sér grein fyrir því að hræið sem hann stjórnar var endurvakið með því að láta aðra drukkna, ráðherrarnir sem fljótlega munu tjá okkur, í þriðja skipti á árinu,  að þeir bara trúi því ekki að bankarnir séu að láta krónuna falla, og jafnvel stjórnarformaðurinn sem keypti svo verðlaust fyrirtæki að 12 mán seinna  tók því ekki lengur að hafa það á bókum félagsins,  enginn virðist vera það ómerkilegur pappír að ekki taki því að leyfa honum að tjá sig, og það helst á nokkurra íþyngjandi spurninga.

Framkoman við okkur almenning er á þann veg að viðkomandi telji okkur fífl. Á meðan allt hagsmuna stóðið keppist um að þvaðra hvert upp í annað, og lepja þvæluna hvert eftir öðru , þá situr þjóðin hálf hvumsa hjá og segir fátt. Horfir á skjáinn og hefur ekki brjóst í sér til að segja beint út "Geir við vitum að þú ert að ljúga" þó við hugsum það öll einhverstaðar djúpt í meðvitundinni. Og við sjáum falska glampann í  augunum á Ingibjörgu á dagblaðssíðunni og hugsum það sama.

Trúverðugleiki almennings er í góðu lagi. Fólkið í landinu hefur gengist við því að hafa farið offari í kaupgleði og eyðsluæði undanfarin ár. Gerir sér grein fyrir að nú sé komið að afborgunum og að þær verði sársaukafullar.

En annað má segja um stjórnendur viðskiptalífs og þjóðfélags. Með linnulausum lygum og fegrunaraðgerðum skapa þeir sér hratt vaxandi fyrirlitningu fólksins. Háðið í umræðunni fer ekki fram hjá nokkrum sem fylgist með fjölmiðlum götunnar. Blogg, heitir pottar og kaffistofur óma af slíku tali.

Furðulegur þessi skortur á valdhafavirðingu á Íslandi.

 

Enn um efnahagsmálin.

Þá er nú líklega tími til kominn að fárast meira yfir miður bjartri framtíð efnahags þjóðarinnar. Frá því ég tjáði mig síðast hefur margt skondið og skemmtilegt gerst, fátt upplífgandi, og ekkert sem greiningadeildir bankanna spáðu fyrir.

En svona tímaleysi kemur þegar maður er upptekinn við vinnu. Ég hef komist að því að vinnan tekur frá manni allan tíma sem annars væri hægt að nota til skemmtilegri hluta, eins og t.d að skemmta sér yfir ástandinu í efnahagsmálunum. Þeir sem eru viðkvæmir verða bara að hafa mig afsakaðan, ég get ekki orðið annað en hlegið að þessum skrípaleik. Og það þó svo erlenda gjaldeyrislánið mitt hafi hækkað um 18%, bara frá áramótum. (tek það fram að þetta er ekki margra milljóna húsnæðislán, og gerir ekki útaf við mig hvort eð er)

En hvernig er annars staðan?

Hlutabréfin hafa haldið áfram að lækka. Skuldatryggingaálag íslensku bankanna hefur haldið áfram að hækka. Íslenska krónan er byrjuð að falla. Lánshæfismat þjóðarinnar versnar. Vöruverð er byrjað að hækka. Verðbólgan er farin af stað og byrjuð að éta upp allar nýju launahækkanirnar. Húsnæðið byrjað að lækka í verði, það litla sem selst, og eflaust fylgja á eftir hjólhýsin, sumarbústaðirnir og allar hinar græjurnar sem keyptar voru á lánum.

En þá er gott að geta gengið að allavega einu vísu. Greiningadeildir íslensku bankanna halda áfram að spá þvælu.

 Og hvað gera stjórnvöld og forráðamenn bankanna? Ekki neitt? jú jú.

 Geir heimsækir Nasdaq, Seðlabanki Davíðs gætir að trúverðugleika sínum og Solla flýr til Afganistan, telur líklega að það verði friðvænlegra þar næstu misseri. Tveir ungir "frjálshyggjupostular" skrifa heilsíðu grein í blað þar sem þeir tiltaka hvað Ríkið eigi að gera til að bjarga málunum. Kannski þeir hefðu sótt um ritlaun frá Ríkinu, væru þeir ekki á launum þar fyrir. Og formaður bankaráðs Seðlabankans skrifar blaðagrein, um Biblíuþýðingu, eins og Sveinn bloggfélagi minn bendir svo skemmtilega á í sínu bloggi.

Sigurður Einarsson breytir "upplýsingaútrásinni" sem ákveðin var fyrir skömmu, í skammarræðu í Kaupmannahöfn þar sem þeir örfáu blaðamenn sem nenntu að mæta voru að springa úr hlátri. Svo sitja þeir allir félagarnir, bankastjórarnir, saman á fundi vestur í USA og upplýsa þarlenda fjárfesta um dásemdir íslenska efnahagslífsins. Daginn eftir hækkar skuldatryggingaálagið. 

 Ég held að þeir kumpánarnir ættu bara að slá "upplýsingaútrásina" af. Eftir hvern fundinn versnar ástandið. Íslenskur banki sem í haust staðhæfði að þeir væru ekki í neinni hættu vegna bandarískra skuldabréfavafninga eru nú skyndilega orðnir hluthafar í sjóði sem á sjóð sem á sjóð sem er að fara á hausinn af því að fólkið sem platað var í húsbréfapókerinn þar vestra vill  fá peningana sína strax. Við munum aldrei tapa nema 2,5 miljörðum tilkynnir upplýsingafulltrúinn. Lætur ógert að upplýsa hvaða áhrif tapið kæmi til með að hafa á eiginfjárstöðu bankans. 

En einhver glæta hlýtur að sjást. Jú það er farið að rofa til hjá einhverjum greinandanum úti í heimi sem nú hefur uppgötvað að líklega sé ekki bara um lausafjárkreppu banka að ræða heldur gæti verið um að ræða greiðslugetu vanda hjá almenningi. Það var og. Betra seint en aldrei.

Þegar við verðum búinn að viðurkenna vandann, þá meina ég okkur Íslendinga, það er að við höfum einfaldlega eytt langt um efni fram undanfarin ár, höfum haft bjálfa við stjórnun peningamála þjóðarinnar og áttum okkur á því að bankaútrásin skilaði okkur engu nema skuldum, þá og fyrst þá verður hægt að fara að takast á við verkefnið.

Þetta hef ég margreynt. Þegar báturinn er kominn upp á skerið þýðir ekkert að djöflast með skrúfuna afturábak og áfram á fullri inngjöf. Allra síst þegar helvítis skrúfan nær varla ofan í sjó lengur. Þá er betra að sparka bara geðillskulega fast í þilið og bölva hressilega, en drattast svo í að gera vitlegar ráðstafanir til að ná honum niður af skerinu.

Það verður að horfast í augu við orðinn hlut og fara að gera ráðstafanir strax. Við verðum að losna undan áþján íslenskra stjórnmálamanna, engir þeirra hafa getað stjórnað efnahagsmálunum í áratugi. Það þarf að sækja um aðild að EURO myntbandalagi strax, þó það kosti Sambandsaðild. Þangað til þarf að fasttengja krónuna við EURO. Það þarf að moka út úr Seðlabankanum og  selja húsnæðið, það er á góðum stað og vel byggt.

Persónulega vil ég moka krónubréfunum út úr landinu strax á morgun. Þó það kosti að EURO fari í 160 krónur eða meira, hún fer þangað hvort eð er á endanum. Það er bara best að taka skellinn strax. Ég er orðinn leiður á að aðal útflutningsvara þjóðarinnar séu vextir.

Undanfarið hef ég verið hugsi um hvort olíuhreinsunarstöð og álver í Helguvík gætu hjálpað okkur í gegnum kreppuna en veit þó ekki hvort það væri ráðlegt. Slíkar framkvæmdir kalla á innflutning og miklar fjárfestingar. Byggingatímann yrði að nota af mikilli yfirvegun til að takast á við timburmenn síðustu stórframkvæmda. En það getur íslensk þjóð ekki, hún færi strax á fyllirí aftur.

Því hef ég betri lausn. Við eigum auðlindina sem gerði okkur að ríkustu þjóð í heimi á 80 árum. Setjum á fastan 200 þús tonna ársafla í loðnu til næstu ára og veiðum hana eingöngu í dýrustu manneldisafurðirnar. Leyfum þorskinum að éta restina.

Setjum svo á 350 þús tonna þorskkvóta til sama tíma. Ég hef engar áhyggjur af því að við eigum ekki inni fyrir því, þó svo að Hafró hafi verið að úthluta síðustu þorskunum í 20 ár. Þeir munu hvort eð er verða í sama hlutverki næstu 20 árin.

Kosturinn við þessa innspýtingu í efnahagslífið er að það þarf ekki að fjárfesta eina krónu til að ná markinu. Sá floti sem við höfum í dag nær þessum afla auðveldlega án nokkurs aukakostnaðar.

Það getur verið  jafn dýrt að forðast þorsk og að eltast vil þorsk.

 

Neikvæðar horfur

"hvort ástæða væri til að fara í kynningarstarfsemi á íslensku efnahagslífi"

Hér á siðum bloggheima, jafnt sem í fjölmiðlum, koma oft upp afar skemmtileg ummæli manna, jafnt hárra sem lágra. Svo hefur einnig verið í tengslum við "niðurgang" hlutabréfamarkaða undanfarið.

Þessi ummæli, sem virðast höfð eftir Forsætisráðherra, eru ein slíkra ummæla og vekja mig til umhugsunar um það hvort menn séu alveg tengdir jörðinni í þessum málum. Ef rétt er, að það sem ég nota hér í fyrirsögn, hafi verið niðurstaða fundar hálfrar ríkisstjórnarinnar með bankastjórum allra helstu banka landsins, þá undrar mig ekkert að viðbrögð eða viðbragðsleysi ráðamanna, við aðsteðjandi/orðinni kreppu, hafi enginn verið.

Halda menn, og trúa, að það sé hægt að bjarga málunum með því að fara í sameiginlega "kynningarstarfsemi". Halda menn að það sé eitthvað svo vel falið og óljóst um íslensk efnahagsmál að það eitt sé ástæðan fyrir neikvæðri sýn erlendra aðila á málin? Eða hvað er það í rekstri íslenskra fyrirtækja, sem skráð eru á markað, sem er öðrum hulið? Gefa þessi fyrirtæki ekki út, allar þær upplýsingar sem skylt er og krafist, eins og annarra þjóða fyrirtæki á markaði.

Eigum við ekki bara að viðurkenna að þessi dökka mynd sem dregin er upp í erlendum fjölmiðlum, og okkur þykir svo óréttlát og teljum vera vegna öfundar, er til kominn vegna þess sem vitað er um íslenskt efnahagslíf. Auðvitað geta menn misreiknað sig og birt eitthvað sem kostar þá skaðabætur, en ég fullyrði að enginn erlendur fjölmiðill hefur misreiknað sig jafn hrapalega og greiningadeildir íslensku bankanna hafa gert síðustu mánuði. Og ég man eftir ummælum eins af aðalbankastjórum íslensks banka sem sagði á fyrstu dögum nýliðins janúar að hann teldi að hlutabréf myndu hækka um 20% að meðaltali á árinu 2008. Skyldi hann þurfa að borga skaðabætur, gangi spáin ekki eftir.

Erlendir fjölmiðlar og viðskipta-greinendur vissu um hring-eigna-tengsl fyrirtækja í íslensku Kauphöllinni og vöruðu við, að það gæti leitt til "dómínokubba" hruns þegar til lækkunar kæmi.

Erlendir aðilar vissu hve hátt hlutfall Íslensku Úrvalsvísitölunnar eru fyrirtæki sem einungis græða á því að hlutabréf hækki, hafa jafnvel enga aðra tekjuinnkomu. Þeir vöruðu við því að illa gæti farið og Íslandsmet sett í taprekstri.  Hvernig halda menn að útkoma þeirra fyrirtækja verði á þessu ári, sem einungis hafa tekjur af því að selja hlutabréf á hærra verði en þau voru keypt á.

Erlendir greinendur vissu hve skuldsett útrás íslendinga var, og þurfa ekki neinar viðbótar upplýsingar til að breyta áliti sínu, nú þegar kreppan er skollin á.

Barnaskapur eins og að halda því fram að hátt Skuldatryggingaálag íslenskra banka sé til komið vegna skorts á upplýsingum, eða því að þeim sé refsað fyrir að vera íslenskir er ótrúlegur.  Skuldatryggingaálagið er nákvæmlega eins hátt og menn telja að áhættan sé, og til að meta þá áhættu hafa þeir allar upplýsingar sem þarf. Sé það hærra en almennt hjá evrópskum bönkum, þá er það vegna þess að áhættan er meiri.

Fólk er svo blátt að það lætur út úr sér að öfund ein ráði ferð danskra blaða og þeir þoli ekki að íslenskir auðmenn séu að kaupa upp allar fasteignir í Kaupmannahöfn. Samt var fasteignafélagið, sem mikið var í fréttum vegna þess að það hýsti nokkur dönsk ráðneyti, og íslenskir aðilar keyptu, áður í eigu dótturfélags General Motors. Slíkt er alþekkt í t.d. Danmörku og ekki beinlínis eins og fyrstu erlendu fjárfestarnir sem komu þangað hafi verið íslenskir.

Og ekki voru ummælin fyrir þennan fund gáfulegri en eftirmælin. Þar var haft eftir Forsætisráðherra að af hálfu ríkisstjórnarinnar væri hafinn undirbúningur "til að draga úr neikvæðum afleiðingum hugsanlegrar lánsfjárkreppu á áþjóðamörkuðum".  Velkominn heim Geir minn! Hvernig var mannlífið þarna í Langtíburtulandi þar sem þú virðist hafa dvalið síðustu mánuðina. Voru menn þar á hlaupum til að reyna að koma út lánsfé, sem enginn vildi.

Kreppan er komin. Menn geta talað og bullað og reynt allt sem þeir vilja. Hangið á bakkanum og neitað að fara utar í laugina. Það breytir þó ekki því að best væri að spyrna sér bara strax í bakkann og leggja í sundferðina yfir, þó vatnið sé bæði kalt og gruggugt.

Ekkert breytir því að við verðum að synda yfir, ég er farinn af stað.

 

 

 

Ræddu stöðu á fjármálamarkaði

Framsetning hlutanna.

Það verður að teljast frekar undarleg ráðstöfun blaðamanns ST að setja spurningamerki aftan við þessa spurningu, eða m.ö.o að setja greinina fram í spurnarformi. Flestir þeir sem fylgst hafa með, undanfarin misseri, ættu að vita að leiðin hefur heldur legið niður á við þó svo ekki sé dýpra tekið í árinni. Það eina sem skýrt gæti spurnarformið er ef þeir hafa tekið með í reikninginn verðlagið eða vextina sem þjóðfélagið býr við.

Það verður einnig að teljast verulega undarlegt, þegar menn eru enn að velta því fyrir sér hvort kreppa sé í aðsigi, nú þegar hlutabréfaverð hefur snar fallið. Getum við þar tekið dæmi að íslenska Úrvalsvísitalan hefur fallið um 35% á síðustu sex mánuðum (8409/5463) sem er að sjálfsögðu bara meðaltal, en innan hennar eru fyrirtæki, og þar helst fjármálastofnanir, sem  hafa fallið enn meira. (Spron -58,8% 16,7/6,87) (Exista -61% 36,15/14,22) Til að gæta sanngirni er þó rétt að taka fram að hér eru verstu dæmin sem finna má tilgreind, en á móti að ekki er miðað við hæsta gengi síðasta árs.

Fyrir mér er kreppan nú þegar skollin á. Ég er fyrir löngu farinn að spá í hvernig ég get varið mig og mína fjölskyldu, fyrir afleiðingum hennar, sem birtast munu okkur á næstunni. Ég velti fyrir mér hvernig sá þáttur atvinnulífsins, þar sem ég hef megnið af mínum tekjum, mun koma út úr samdrættinum og hvort ég geti gert ráðstafanir til að minnka áhrifin á lífsafkomu mína. Ekki á ég nú beinlínis von á að vextir fari lækkandi og þá ekki verðlag á neysluvöru.

 Kannski er þetta bara í eðli mínu þar sem ég hef alla mína tíð þurft að gera ráð fyrir hinu versta. Ég hef aldrei leift mér að bregðast ekki við veðurspánni, en það segir ekkert um að ég geti ekki efast um að spáin sé rétt. Afleiðingarnar, ef ég geri ekkert, geta bara einfaldlega orðið of afdrifaríkar til að forsvaranlegt geti talist að bregðast ekki við.

En svona sjálfsögð jarðtenging virðist ekki vera til staðar hjá þeim sem fremstir hafa farið í fjármálageiranum undanfarið. Menn hunsa bara vondu veðurspána og álíta, því þeir voru einu sinni heppnir og brælan sem spáð var kom ekki , að þá muni aldrei blása framar.

Viðbrögð þeirra sjáum við núna. Uppgjör eignarhaldsfélaganna birtast nú hvert af öðru. Erlendir aðilar hafa margir dregið upp dökka mynd og bent á að stefnið á dallinum sé helst til láreist til að þola þá öldu sem framundan er. En okkar menn eru ekki af baki dottnir. Framan á trýnið klambra þeir ótrúlegum fúaspýtum. Getum við þar t.d. nefnt einkar verðmæta "VIÐSKIPTAVILD" eða jafnvel "eigið mat á eignasafni" sem er út úr kortinu miðað við verð á skráðum markaði.                             Allt einkar hentugar aðferðir til að hala upp eiginfjárstöðuna, þó naglhaldið sé lítið.

Ég geri mér ekki grein fyrir því hverja þessir menn eru að reyna að blekkja. Kannski eru þeir að reyna að halda andlitinu svolítið lengur? Að sjálfsögðu eru athugasemdirnar sem koma frá erlendum aðilum svo bara öfund.!

En í morgunsárið fáum við að sjá hvernig til tókst.  Hverjir trúa því að "um tímabundna lækkun markaðarins sé að ræða" og því í lagi að ákveða sitt eigið verð á eignirnar.  Laumulegur afsláttur á hlutabréfum til ákveðinna kaupenda hlýtur líka að vekja traust þeirra sem eiga hin bréfin, um að allt sé í lagi, eða hitt þó heldur.

Áfram skal haldið. Reynt til hins ýtrasta að halda loftinu í blöðrunni. Allt á sér rætur í húsnæðisvanda og ofneyslu vestanhafs en enginn vill kannast við að nákvæmlega sama staða sé upp hér á klakanum. Hér gefur fjármálastarfsemin svo mikið af sér að við búum nánast við ónæmt hagkerfi!

En förum bara að horfast í augu við staðreyndir. Það er komin kreppa.

Ég ætla að halda áfram að hlusta á veðurspána.

 

Er allt á niðurleið á Íslandi?

Skoðanakönnun!

"Rétt upp hend" þeir sem trúa því að einn maður geti verið valdur að þessu öllu.

Alveg er það magnað, kjaftæðið sem bankageiranum dettur til hugar að láta frá sér nú á tímum. Svo skilja þeir ekkert í því að almenningur og þá helst fjárfestar skuli vera búnir að missa trúna á dótinu. Svo SPÁ fjölmiðlar í að bankastjórinn missi jafnvel vinnuna!!!!

Að saka einn starfsmann um að vera einn og sér, og með svikum, valdur að 5 milljarða EURO tapi segir mér bara hve allt sem þessi geiri atvinnulífsins lætur frá sér er vafasamt og ótrúverðugt. Það er auðvitað mun betra fyrir alla, sem hagsmuni hafa af, að saka einn mannræfil um athæfið heldur en að viðurkenna að bankinn hafi gert í buxurnar í viðskiptum.  Verst að geta ekki pikkað upp Asíska skúringakonu því þá yrði sagan helst til lygileg.

Ef hins vegar þessi saga er sönn, og einn maður getur gert svona, án vitneskju annarra innan bankans, þá er nú ekki beysin stjórnunin á fyrirtækinu. Ég held því að fyrir allt hugsandi fólk skipti engu máli hvernig þessi banki setur málið fram, og almenningur í Frakklandi ætti að drífa sig og taka peningana sína út, áður en þeir tapa restinni.

En þetta er sennilega það sem er að í viðskiptalífi vesturlanda núna, og veldur "titringinum/hruninu" að undanförnu. Lygarnar og einimakkið er orðið svo mikið að það dettur ekki nokkrum manni í hug að hætta sínum peningum í þessa hít. Eftir allt talið um hve upplýsingagjöfin er mikilvæg fyrir svona opinn markað, þá keppast allir við að halda öllu leyndu sem hægt er.

Besta dæmið hér á landi er kapp bankanna um að tala af sér Gnúp.  Enginn vill svo mikið sem kannast við að vera viðskiptabanki þessa félags. Hvað þá upplýsa hver staðan á Gnúp raunverulega er.

Svo skilja greiningadeildirnar ekkert í því að fólk skuli ekki vera tilbúið að leggja fé sitt að veði og hundskamma bara fjölmiðla sem flytja fréttir af "gróusögunum" sem ganga í samfélaginu, einu fréttunum sem fáanlegar eru.

Í mál við verðbréfaþrjótinn